ಮಹಾಭಾರತ ತಾತ್ಪರ್ಯನಿರ್ಣಯ, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ 11: 111 - 115

ಸ್ಥೂಣಾಕರ್ಣ್ಣಾಭಿಧೇಯಸ್ತಾಮಪಶ್ಯದ್ ದೃಢಕರ್ಣ್ಣತಃ ।

ಸ ತಸ್ಯಾ ಅಖಿಲಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಕೃಪಾಂ ಚಕ್ರೇ ಮಹಾಮನಾಃ  ॥೧೧.೧೧೧॥

ಗಟ್ಟಿ ಕಿವಿಯುಳ್ಳವನಾದ್ದರಿಂದ ಸ್ಥೂಣಾಕರ್ಣಾ ಎಂಬ್ಹೆಸರಿನ ಆ ತುಂಬುರು ಗಂಧರ್ವ,

ಶಿಖಂಡಿನೀ ಬರುವುದ ಕಂಡು ಎಲ್ಲ ಕೇಳಿ ತಿಳಿದು ತೋರಿದ ಅವಳಿಗೆಂದೇ ಕರುಣೆ ಔದಾರ್ಯ.

ಸ ತಸ್ಯೈ ಸ್ವಂ ವಪುಃ ಪ್ರಾದಾತ್ ತದೀಯಂ ಜಗೃಹೇ ತಥಾ ।

ಅಂಶೇನ ಪುಂಸ್ವಭಾವಾರ್ತ್ಥಂ ಪೂರ್ವದೇಹೇ ಸಮಾಸ್ಥಿತಃ  ॥೧೧.೧೧೨॥

ಪುಂಸಾಂ ಸ್ತ್ರೀತ್ವಂ ಭವೇತ್ ಕ್ವಾಪಿ ತಥಾsಪ್ಯನ್ತೇ ಪುಮಾನ್ ಭವೇತ್ ।

ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ನೈವ ಹಿ ಪುಂಸ್ತ್ವಂ ಸ್ಯಾದ್ ಬಲವತ್ಕಾರಣೈರಪಿ  ॥೧೧.೧೧೩॥

ಅತಃ ಶಿವವರೇsಪ್ಯೇಷಾ ಜಜ್ಞೇ ಯೋಷೈವ ನಾನ್ಯಥಾ ।

ಪಶ್ಚಾತ್ ಪುಂದೇಹಮಪಿ ಸಾ ಪ್ರವಿವೇಶೈವ ಪುಂಯುತಮ್ ॥೧೧.೧೧೪॥

ನಾಸ್ಯಾ ದೇಹಃ ಪುಂಸ್ತ್ವಮಾಪ ನಚ ಪುಂಸಾsನಧಿಷ್ಠಿತೇ ।

ಪುಂದೇಹೇ ನ್ಯವಸತ್ ಸಾsಥ ಗನ್ಧರ್ವೇಣ ತ್ವಧಿಷ್ಠಿತಮ್  ॥೧೧.೧೧೫॥

ತುಂಬುರು ಶಿಖಂಡಿನೀಗೆ ತನ್ನ ದೇಹ ಕೊಟ್ಟ,

ಶಿಖಂಡಿನೀಯ ದೇಹವನ್ನು ತಾನೇ ತೊಟ್ಟ.

ಆದೇಹದ ಪುಂಸ್ವಭಾವಕ್ಕೆ ಅಲ್ಲಿ ತನ್ನೊಂದಂಶ ಇಟ್ಟ.

ಏಕೆ ತುಂಬುರು ಆದೇಹದಿ ಅಧಿಷ್ಠಿತನಾದನೆಂಬುದಕ್ಕೆ ಆಚಾರ್ಯರಿಂದ ವಿವರಣೆ,

ಗಂಡಿಗೆ ಸ್ತ್ರೀತ್ವ ಬಂದೀತು;ಮುಕ್ತಿಕಾಲದಲ್ಲವ ಗಂಡೇ, ಇಲ್ಲ ಹೆಣ್ಣು ಗಂಡಾದುದಾಹರಣೆ.

ಹೀಗಾಗಿ ಶಿವನ ವರವಿದ್ದರೂ ಹೆಣ್ಣೇ ಆದಳವಳು  ಶಿಖಂಡಿನೀ,

ತುಂಬುರು ಒಂದಂಶದಿಂದ ಇದ್ದ ದೇಹವ ಹೊಕ್ಕಳು ಶಿಖಂಡಿನೀ.

ಅವಳ ದೇಹದಲ್ಲಿ ಆಗಲಿಲ್ಲ ಗಂಡಾಗುವ ಪರಿವರ್ತನೆ,

ಗಂಡು ಅಧಿಷ್ಠಿತವಿರದ ಗಂಡುದೇಹದಲ್ಲಿರಲು ನಿರ್ಬಂಧನೆ.

ಗಂಡುದೇಹದಿ ಗಂಡಧಿಷ್ಠಿತ ದೇಹವಾಯ್ತು ಅವಳಮನೆ.
[Contributed by Shri Govind Magal]