ಮಹಾಭಾರತ ತಾತ್ಪರ್ಯನಿರ್ಣಯ, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ 26: 101-111

 

ಕೃನ್ತನ್ ಶರೈಸ್ತಂ ಜಲಸನ್ಧ ಆಗಮದ್ ರಣೇ ಗಜಸ್ಕನ್ಧಗತೋSಭಿಯೋದ್ಧುಮ್ ।

ನಿವಾರಯನ್ತಂ ತಮಸ̐ಹ್ಯವಿಕ್ರಮಂ ನಿಹತ್ಯ ಬಾಣೈಃ ಸಮರೇ ಸ ಸಾತ್ಯಕಿಃ ॥ ೨೬.೧೦೧ ॥

 

ವಿಲೋಳಯಾಮಾಸ ಬಲಂ ಕುರೂಣಾಂ ನಿಘ್ನನ್ ಗಜಸ್ಯನ್ದನವಾಜಿಪತ್ತಿನಃ ।

ಸ ಪಾರ್ವತೀಯಾಂಶ್ಚ ಶಿಲಾಪ್ರವರ್ಷಿಣೋ ನಿಹತ್ಯ ವಿದ್ರಾಪ್ಯ ಚ ಸರ್ವಸೈನಿಕಾನ್ ॥ ೨೬.೧೦೨ ॥

 

ಸಮಾಸದತ್ ಕೇಶವಫಲ್ಗುನೌ ಚ ಬಲೀ ತಮಾರಾSಶು ಚ ಯೂಪಕೇತುಃ ।

ತಯೋರಭೂದ್ ಯುದ್ಧಮತೀವ ಘೋರಂ ಚಿರಂ ವಿಚಿತ್ರಂ ಚ ಮಹದ್ ವಿಭೀಷಣಮ್ ॥ ೨೬.೧೦೩ ॥

 

 

ಆನೆಯೇರಿ ಜಲಸಂಧ ಎನ್ನುವವನು ಯುದ್ಧಮಾಡಲು ಸಾತ್ಯಕಿಗೆ ಎದುರಾದ,

ಪರಾಕ್ರಮಿ ಜಲಸಂಧನನ್ನು ಸಾತ್ಯಕಿ ಬಾಣಗಳಿಂದ ಹೊಡೆದು ಕೊಂದ.

ಅಷ್ಟಲ್ಲದೇ ಕೌರವರ ಸೇನೆಯನ್ನು ಅವನು ಅಲ್ಲೋಲಕಲ್ಲೋಲ ಮಾಡಿದ.

ಹೀಗೆ ಕೌರವರ ಆನೆ,ಕುದುರೆ,ರಥ,ಕಾಲಾಳುಗಳ ಅವನು ನಿಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾ ಸಾಗಿದ,

ಕಲ್ಲು ಹೊಡೆಯುತ್ತಾ ಯುದ್ಧಗೈವ ಪರ್ವತವಾಸಿ ಪಾರ್ವತೇಯ ಗಣಗಳ ಕೊಂದ.

ಎಲ್ಲಾ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಓಡಿಸಿ, ದೂರದಲ್ಲಿದ್ದ ಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನರನ್ನು ಸೇರಿದ,

ಆಗ ಯೂಪಕೇತು(ಭೂರಿಶ್ರವಸ್ಸು) ಅವನನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಬಂದ.

ಅವರಿಬ್ಬರ ನಡುವೆ ನಡೆಯಿತು ಘೋರ ವಿಚಿತ್ರ ಭಯಂಕರ ಯುದ್ಧ . 

 

ಪರಸ್ಪರಂ ತೌ ತುರಗಾನ್ ನಿಹತ್ಯ ವಿಪಾತ್ಯ ಸೂತೌ ಧನುಷೀ ನಿಕೃತ್ಯ ।

ಸಮೀಯತುಶ್ಚರ್ಮ್ಮಮಹಾಸಿಧಾರಿಣೌ ವಿಚಿತ್ರಮಾರ್ಗ್ಗಾನ್ ಯುಧಿ ಸಞ್ಚರನ್ತೌ ॥ ೨೬.೧೦೪ ॥

 

ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಪರಸ್ಪರರ ಕುದುರೆಗಳನ್ನು ಕೊಂದುಕೊಂಡರು ,

ಸಾರಥಿಗಳ ಕೊಂದು, ಬಿಲ್ಲುಗಳನ್ನೂ ಮುರಿದುಕೊಂಡರು.

ಕತ್ತಿ ಗುರಾಣಿಗಳ ಹಿಡಿದು ನೆಲದಲ್ಲಿ ನಿಂತರು, ಚಿತ್ರವಿಚಿತ್ರವಾದ ಯುದ್ಧಮಾಡತೊಡದರು.

 

ಸ ಸೌಮದತ್ತಿರ್ಬ್ಭುವಿ ಸಾತ್ಯಕಿಂ ರಣೇ ನಿಪಾತ್ಯ ಕೇಶೇಷು ಚ ಸಮ್ಪ್ರಗೃಹ್ಯ ।

ಪದಾSಸ್ಯ ವಕ್ಷಸ್ಯಧಿರುಹ್ಯ ಖಡ್ಗಮುದಗ್ರಹೀದಾಶು ಶಿರೋSಪಹರ್ತ್ತುಮ್ ॥ ೨೬.೧೦೫ ॥

 

ಆ ಭೂರೀಶ್ರವಸ್ಸು ಸಾತ್ಯಕಿಯನ್ನು ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಬೀಳಿಸಿದ ,

ಅವನ ಕೂದಲನ್ನು ಹಿಡಿದು, ಕಾಲಿನಿಂದ ಎದೆಯ ಮೆಟ್ಟಿದ,

ಅವನ ತಲೆಯನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಲೆಂದು ತನ್ನ ಕೈಯನ್ನು ಮೇಲೆತ್ತಿದ.

 

ತದ್ ವಾಸುದೇವಸ್ತು ನಿರೀಕ್ಷ್ಯ ವಿಶ್ವತಶ್ಚಕ್ಷುರ್ಜ್ಜುಗಾದಾSಶು ಧನಞ್ಜಯಂ ರಣೇ ।

ತ್ರಾಯಸ್ವ ಶೈನೇಯಮಿತಿ ಸ್ಮ ಸೋSಪಿ ಭಲ್ಲೇನ ಚಿಚ್ಛೇದ ಭುಜಂ ಪರಸ್ಯ ॥ ೨೬.೧೦೬ ॥

 

ಆಗ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಕಣ್ಗಳುಳ್ಳ ಕೃಷ್ಣ ಅದನ್ನು ನೋಡಿದ ,

ಧನಂಜಯನಿಗೆ- ‘ಸಾತ್ಯಕಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸು’ ಎಂದ. ಅರ್ಜುನ ವೈರಿಭುಜವನ್ನು ಬಾಣದಿಂದ ಕತ್ತರಿಸಿದ.

 

ಸ ತೇನ ಚೋತ್ಕೃತ್ತಸಖಡ್ಗಬಾಹುರ್ವಿನಿನ್ದ್ಯ ಪಾರ್ತ್ಥಂ ನಿಷಸಾದ ಭೂಮೌ ।

ಪ್ರಾಯೋಪವಿಷ್ಟಃ ಶರಸಂಸ್ತರೇ ಹರಿಂ ದ್ಧ್ಯಾಯನ್ ವಿನಿನ್ದನ್ನಸುರಪ್ರವೇಶಾತ್ ॥ ೨೬.೧೦೭ ॥

 

ಗತೇSಸುರಾವೇಶ ಉತಾತಿಭಕ್ತ್ಯಾ ದ್ಧ್ಯಾಯತ್ಯಮುಷ್ಮಿನ್ ಗರುಡಧ್ವಜಂ ತಮ್ ।

ಶೈನೇಯ ಉತ್ಥಾಯ ನಿವಾರ್ಯ್ಯಮಾಣಃ ಕೃಷ್ಣಾರ್ಜ್ಜುನಾದ್ಯೈರಹರಚ್ಛಿರೋSಸ್ಯ ॥ ೨೬.೧೦೮ ॥

 

ಅರ್ಜುನನ ಬಾಣವಿಶೇಷವದು ಹಾಗಿತ್ತು, ಖಡ್ಗ ಸಮೇತ ಅವನ ಕೈ ಕತ್ತರಿಸಿ ಹೋಗಿತ್ತು.

ಆಗ ಭೂರಿಶ್ರವಸ್ಸು ಅರ್ಜುನನನ್ನು ಬಯ್ಯುತ್ತಾನೆ, ಬಾಣಗಳನ್ನು ಚಾಪೆಯಂತೆ ಹಾಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಪ್ರಾಯೋಪವೇಶಕ್ಕೆ ಕುಳಿತು, ಅಸುರಾವೇಶದಿಂದ ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಬಯ್ಯುತ್ತಾ,

ನಂತರ ಅಸುರಾವೇಶ ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಕುಳಿತ ಗರುಡಧ್ವಜನನ್ನು ಧ್ಯಾನಿಸುತ್ತ.

ಅದೇ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸಾತ್ಯಕಿಯು ಮೇಲೆದ್ದ, ತಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟರೂ ಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಾದಿಗಳಿಂದ, ಭೂರೀಶ್ರವಸ್ಸಿನ ತಲೆಯನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಿ ಹಾಕಿದ.

 

ತದಾ ಸ್ವಕೀಯಂ ರಥಮೇತದರ್ತ್ಥಂ ಕ್ಲ್ ಪ್ತಂ ದದೌ ಸಾತ್ಯಕಯೇ ಸಸೂತಮ್ ।

ಕೃಷ್ಣೋSಥ ಪಾರ್ತ್ಥಸ್ಯ ಹಯಾಸ್ತೃಷಾSರ್ದ್ದಿತಾಸ್ತದಾSಸೃಜದ್ ವಾರುಣಾಸ್ತ್ರಂ ಸ ಪಾರ್ತ್ಥಃ ॥ ೨೬.೧೦೯ ॥

 

ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನು ಸಾತ್ಯಕಿಗಾಗಿ ಸಿದ್ಧಮಾಡಿಟ್ಟ, ಸೂತಸಹಿತವಾದ ತನ್ನ ರಥವನ್ನು ಕೊಟ್ಟ. ಕಾಲಾನಂತರ ಅರ್ಜುನನ ಕುದುರೆಗಳು ಬಾಯಾರಿದಾಗ, ಅರ್ಜುನ ವರುಣಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡುತ್ತಾನಾಗ.

 

ತೇನೈವ ತೀರ್ತ್ಥಂ ಪರಮಂ ಚಕಾರ ತಥಾSಶ್ವಶಾಲಾಮಪಿ ಬಾಣರೂಪಾಮ್ ।

ತತೋ ವಿಮುಚ್ಯಾತ್ರ ಹಯಾನಪಾಯಯದ್ಧರಿಸ್ತದಾ ವಾಸವಿರಾರ್ದ್ಧಯತ್ ಪರಾನ್ ॥ ೨೬.೧೧೦ ॥

 

ಅರ್ಜುನ ವರುಣಾಸ್ತ್ರದಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಾನೆ ಒಂದು ಜಲಾಶಯ,

ಹಾಗೇ ಬಾಣಗಳಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಾನೆ ಅಲ್ಲೇ ಒಂದು ಅಶ್ವಾಲಯ.

ಅದಾದಮೇಲೆ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನು ಕುದುರೆಗಳನ್ನು ಬಿಚ್ಚಿ ಅಶ್ವಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ  ಕುದುರೆಗಳಿಗೆ ನೀರು ಕುಡಿಸಿದ. ಆಗ ಅರ್ಜುನನು ಭೂಮಿಯಲ್ಲೇ ನಿಂತುಕೊಂಡು ಶತ್ರುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿ ಹೋರಾಡುತ್ತಲೇ ಇದ್ದ .

 

ಯುಯೋಜ ಕೃಷ್ಣಸ್ತುರಗಾನ್ ರಥೇ ಪುನರ್ಗ್ಗತಶ್ರಮಾನುದ್ಧೃತಸಾಯಕಾನ್ ಪ್ರಭುಃ ।

ಪ್ರಚೋದಿತೇ ತೇನ ರಥೇ ಸ್ಥಿತಃ ಪುನಸ್ತಥೈವ ಬೀಭತ್ಸುರರೀನಯೋಧಯತ್ ॥ ೨೬.೧೧೧ ॥

 

ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನು ಕುದುರೆಗಳ ಮೈಯಲ್ಲಿ ಚುಚ್ಚಿದ್ದ ಬಾಣಗಳನ್ನು ತೆಗೆದ,

ಅವುಗಳ ಮೈನೇವರಿಸಿ ದಣಿವಾರಿದ ಕುದುರೆಗಳ ರಥಕ್ಕೆ ಕಟ್ಟಿದ.

ಕೃಷ್ಣಪ್ರಚೋದಿತ ರಥದಲ್ಲಿ ನಿಂತ ಅರ್ಜುನ ಮತ್ತೆ ಯುದ್ಧಮಾಡಿದ.